Dyscalculie

Wat is dyscalculie?

Dyscalculie ( afgeleid van het Griekse dys en het Latijnse Calculare, wat slecht rekenen betekent) is een aangeboren blijvende leerstoornis op het gebied van rekenen met een neurologische achtergrond. Het heeft te maken met (uitval in) bepaalde hersengebieden. Kinderen met dyscalculie hebben moeite met het aanleren en gebruiken van reken-wiskundekennis. Dyscalculie komt vaak in families voor en is waarschijnlijk erfelijk. Er bestaat aantoonbaar een samenhang met dyslexie. Bij kinderen die te vroeg zijn geboren of een laag geboortegewicht hadden en waarvan de moeder alcohol dronk toen ze zwanger was is een verhoogd risico op dyscalculie.

Kenmerken van dyscalculie

Dyscalculie heeft niets te maken met de intelligentie van het kind of met gebrekkige concentratie of motivatie. Kinderen met dyscalculie ondervinden blijvend problemen bij het aanleren en onthouden van de betekenis van getallen en hoeveelheden. Tevens hebben ze geen goed ruimtelijk inzicht. Dyscalculie komt bij meisjes en jongens voor. Van alle kinderen heeft 2 -4% dyscalculie. Een kind met dyscalculie heeft vaak nog een andere storing op het gebied van taal, concentratie of ontwikkeling, zoals dyslexie of ADHD. Dyslexie en dyscalculie komen bijna even vaak voor, maar dyslexie is iets bekender.

Wanneer krijgt een kind de diagnose dyscalculie?

Hoe wordt bepaald of een kind dat rekenproblemen vertoont dyscalculie heeft? Er wordt eerst goed onderzocht of de ervaren rekenproblemen niet aan andere oorzaken te wijten zijn. Is het rekenonderwijs wel van voldoende niveau geweest? Belangrijke vraag, want 23% van de basisscholen staat als rekenzwak bekend. Hebben goede bijlessen die minstens 6 maanden gegeven zijn geen resultaat geboekt? Heeft het kind geen andere (leer)stoornis? Als deze vragen negatief beantwoord worden mag alleen een door opleiding en expertise bevoegde specialist de diagnose dyscalculie stellen. Dit is voorbehouden aan gz-psychologen en orthopedagoog-generalisten.

Oorzaken en gevolgen van dyscalculie

Hoewel er veel onderzoek wordt gedaan is er nog maar weinig duidelijk over de oorzaak van dyscalculie. Net als bij ander leerstoornissen is door hersenonderzoek bekend dat er bepaalde hersengebieden bij betrokken zijn, maar wat er daar dan precies mis gaat weten we nog niet. Er is verder niks mis met de intelligentie van het kind, al hebben kinderen met dyscalculie ook vaak problemen met hun korte termijn geheugen. Als dyscalculie niet herkend wordt kunnen emotionele problemen optreden als faalangst, depressiviteit en gebrek aan zelfvertrouwen.

Oplossingen voor dyscalculie

Omdat dyscalculie geen ziekte is, maar een stoornis, gaat het niet over. Gelukkig kan er wel veel gedaan worden om een kind met dyscalculie te helpen. Belangrijk is hier vooral dat het kind tijd, aandacht en begrip krijgt. Het zelfvertrouwen van het kind zal groeien als het elke keer als het een som goed oplost een compliment krijgt. Daarbij is de manier waarop de som wordt opgelost belangrijker dan hoeveel sommen. Met spelletjes thuis en speciale voorzieningen in de klas, zoals aangepaste boeken en werkbladen, kan het kind in kleine stapjes geholpen worden de rekenvaardigheden te verbeteren.